INTERVIEW

Een vreemde, groene eend in BIZ-land

In gesprek met Cora Kreikamp over de potentie van lokale samenwerking bij vergroening en verduurzaming

Verduurzamen vormt voor veel organisaties en bedrijven een grote uitdaging. Want waar moet je beginnen, hoe laat je oude gewoontes los en hoe krijg je iedereen mee? In plaats van hier alleen in op te trekken, hebben ruim 200 bedrijven en organisaties rondom de Weesperstraat en Wibautstraat de handen ineen geslagen om gezamenlijk groener en duurzamer te worden. Hoe is dit tot stand gekomen en hoe maak je zo’n collectieve aanpak tot een succes? Hierover gingen we in gesprek met Cora Kreikamp, business community manager bij de Knowledge Mile Bedrijveninvesteringszone (BIZ).

Cora is sinds 2018 werkzaam voor de Knowledge Mile BIZ, een collectief van ondernemers en organisaties die gevestigd zijn in het gebied tussen het Amstelstation en Waterlooplein. De BIZ was een paar maanden ervoor gestart. Met de enorme variëteit in partijen die zijn aangesloten, van winkeliers tot kennisinstellingen en multinationals, bleek het opbouwen van een netwerk niet vanzelfsprekend, vertelt Cora. “Wij zijn een vreemde eend in BIZ-land. De meesten zijn een voortzetting van oude winkeliersverenigingen. Die houden zich vooral bezig met schoon, heel en veilig. Daar zouden wij het niet mee redden. Een huurder in de Rembrandttoren is niet bezig met winkeldiefstal.”

Zoeken naar gezamenlijkheid

En dus was het in het begin zoeken naar een thema dat de verschillende partijen kan verbinden. Cora: “In mei 2019 organiseerden we een bijeenkomst rondom duurzaamheid. Hier kwamen veel enthousiaste reacties op. Veertig vertegenwoordigers, veelal hoge managers van organisaties, schoven aan. Dat gaf momentum.” Er bleek behoefte te zijn aan kennisuitwisseling en samenwerking rondom dit thema. “Precies de rol die wij als BIZ kunnen pakken. Daarom zijn we ermee verder gegaan. We hebben interviews gehouden met de belangrijkste stakeholders in het gebied over wat er speelt en wat de ambities zijn.” Verduurzaming bleek voor veel partijen een manier om de leefbaarheid van de straat verbeteren. “Dat hebben we concreet vertaald naar: we willen een groene en duurzame stadsstraat realiseren.”

Waarom willen de bedrijven en organisaties zich inzetten voor duurzaamheid? Wat is voor hen precies het probleem? Volgens Cora slaan veel partijen aan op dit thema als het dichtbij komt. “Wat in de media komt staat ver van mensen af, maar als de kelder overstroomt komt het dichtbij. Bij heftige regenval of langdurige droogte hebben mensen er last van.” Ook merkt ze dat duurzaamheid resoneert bij hoogopgeleiden, die veel in het gebied werkzaam zijn. Voor multinationals is de lokale focus van de BIZ vaak wel even wennen. “Die hebben grote plannen op het gebied van duurzaamheid, maar als je ze wil betrekken zeggen ze: wij werken internationaal. Dan zeggen wij: hier kan je lokaal impact maken. Dat vinden ze uiteindelijk vaak ook interessant.”

Koplopers en aanhakers

Intussen zijn er vanuit de Knowledge Mile BIZ verschillende duurzame initiatieven opgestart. Zo lopen er op dit moment projecten gericht op duurzame inkoop en logistiek, afvalinzameling en -verwerking, verduurzaming van vastgoed en benutten van gevels en daken voor zonne-energie, waterberging en vergroening. Niet alle bedrijven en organisaties doen aan elk project mee. “We hebben veel nagedacht over hoe we iedereen het gevoel geven dat ze kunnen meedoen, terwijl er grote verschillen tussen de partijen bestaan. Je kunt nooit een programma maken dat voor iedereen past.'' Daarom heeft de BIZ een menukaart ontwikkeld met projecten waar deelnemers vanuit hun eigen ambities en in hun eigen tempo op kunnen aanhaken. “We beginnen projecten vaak met een select groepje koplopers. Die gaan we ondersteunen en faciliteren. We brengen ze bij elkaar, onderzoeken waar collectieve kansen liggen, halen experts erbij. Met die kennis maken we een plan en kijken we wat we samen kunnen oppakken.” Gaandeweg nodigt ze andere partijen uit om mee te doen. Zijn er dan nooit tegengestelde wensen of conflicten? Cora: “Zeker wel, maar daar moet je van wegblijven. Daar ga je niet uitkomen, dan komt het project niet van de grond. Mijn filosofie is echt: zet in op waar collectieve kansen liggen.”

Draagvlak en betrokkenheid

Niet alle partijen rondom de Knowledge Mile doen dus mee aan verduurzaming en vergroening, maar iedereen betaalt wel mee. Dat hoort bij de BIZ-constructie, die is bedacht om ‘freerider-gedrag’ te voorkomen. Met de bijdragen van deelnemers wordt een operationeel team (Cora en twee collega’s) bekostigd, dat uitvoering geeft aan de plannen van de BIZ. Voor het voortbestaan van de BIZ is het van belang dat er breed draagvlak is onder de deelnemers. Eéns in de vijf jaar kan namelijk gestemd worden, waarbij ten minste tweederde vóór moet stemmen om door te mogen. De eerstvolgende stemming voor de Knowledge Mile BIZ vindt plaats in de herfst van 2021. Cora maakt zich nog geen zorgen. “We ervaren veel betrokkenheid bij onze projecten en die wordt ook steeds groter. Maar door onze grootte is het niet makkelijk te monitoren hoe groot het draagvlak echt is. The proof of the pudding is in the eating. We weten het als we de uitslag van de stemming hebben.”

''We ervaren veel betrokkenheid bij onze projecten en die wordt ook steeds groter. Maar door onze grootte is het niet makkelijk te monitoren hoe groot het draagvlak echt is.''

Ondertussen zet ze zich in om zo veel mogelijk bedrijven en organisaties te betrekken. Cora: “Je moet blijven innoveren met nieuwe projecten en je altijd afvragen: bereik ik nu genoeg? Wie mis ik? Het fijne aan het thema duurzaamheid is dat het zo breed is. Je kan er allerlei kanten mee op.” En de partijen die minder met duurzaamheid hebben? “We doen ook veel andere dingen. Zo sturen we mystery shoppers langs bij winkeliers om hen te helpen maatregelen tegen winkeldiefstal te nemen. Ook organiseren we veel evenementen waardoor partijen elkaar ontmoeten en stimuleren we goede ideeën voor verbetering van de straat met een prijsvraag.”

Naast de Knowledge Mile BIZ is het initiatief Knowledge Mile Park ontstaan, waarin de BIZ samenwerkt met gemeente Amsterdam en een vijftal partners aan vergroening van de openbare ruimte. Hierbij worden ook bewoners betrokken. Cora: “Voor de BIZ zijn bewoners niet de primaire doelgroep, maar voor Knowledge Mile Park wel. Zij worden bijvoorbeeld betrokken via ontwerpsessies.”

Versnellen en opschalen

Volgens Cora heeft het collectief werken aan verduurzaming en vergroening veel voordelen. Ze beschrijft drie ‘multipliers’; manieren waarop de BIZ het behalen van duurzaamheidsambities kan versnellen. “Ten eerste door kennisuitwisseling, want tijdens meet-ups en bijeenkomsten leren partijen van elkaar hoe zij bezig zijn met duurzaamheid. Ten tweede kun je ook gaan samenwerken als je weet wat je buren doen. Tot slot hebben we samen meer mogelijkheden om financiering aan te vragen. Zo hebben we dit jaar een grote subsidie van gemeente Amsterdam kunnen krijgen.”

Is dit voor elke BIZ weggelegd? Cora benadrukt het belang van schaalgrootte. “Doordat wij groot zijn kunnen we grote projecten ontwikkelen. Kleinere BIZ’en zijn meer met basale dingen bezig.” Daarom heeft de Knowledge Mile BIZ de ambitie om duurzame initiatieven op te schalen. “Wij zien onszelf als een innovatie BIZ. Kleinere BIZ-en kunnen onze projecten kopiëren of eraan meedoen. Zo kunnen BIZ’en in aanpalende gebieden in Oost of Centrum op termijn aansluiten bij ons collectief duurzaam afvalcontract.”

Zo investeren bedrijven en organisaties rondom de Knowledge Mile dus in duurzame initiatieven met in potentie een bredere impact op de stad. Wat ze daarvan vinden? “Ze vinden het prachtig.”